απο OSAreana
Ο ορισμός που δίνουν τα λεξικά είναι σαφής:
Λογοκρισία είναι ο έλεγχος που ασκείται από κάποια εξουσία στις διάφορες εκφάνσεις του λόγου (κυρίως στα ΜΜΕ) και της τέχνης με απώτερο στόχο την παρεμπόδιση ανταλλαγής πληροφοριών, ιδεών και απόψεων, οι οποίες είναι αντίθετες προς τις αρχές της εξουσίας.
Και συνεχίζοντας με αυτόν τον ορισμό:
Λογοκρισία ονομάζουμε τον έλεγχο του λόγου και άλλων μορφών ανθρώπινης έκφρασης. Σε πολλές περιπτώσεις (όχι πάντα) η λογοκρισία ασκείται από κυβερνητικά όργανα (κρατική λογοκρισία). Η λογοκρισία πηγάζει συνήθως από τη θέληση των κυβερνώντων (και όχι μόνο) να ασκούν έλεγχο στην κοινωνία. Η λογοκρισία υπάρχει σε διάφορες μορφές από τότε που οι άνθρωποι άρχισαν να επικοινωνούν μεταξύ τους. Παρ’ όλο που είναι κοινώς αποδεκτό ότι ο κάθε άνθρωπος έχει το αναφαίρετο δικαίωμα να παράγει και να λαμβάνει πληροφορίες χωρίς κανέναν περιορισμό, σε καμία χώρα του κόσμου δεν υπάρχει απόλυτη ελευθερία έκφρασης (είτε γραπτού είτε προφορικού λόγου).
Φυσικά για την λογοκρισία υπάρχουν διάφορα προσχήματα, τα οποία ωστόσο είναι «γκρίζες ζώνες» που νομιμοφανώς καλύπτονται από διατάξεις που αφορούν νόμους ενάντια στον λίβελλο, την αισχρολογία, τη βλασφημία, την ανταρσία ενάντια στο κράτος κλπ. Σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσμα είναι το ίδιο καθώς αυτοί οι νόμοι θετουν περιορισμούς στην ελευθερία του λόγου, της έκφρασης και της ελεύθερης επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων (να ένα καλό παράδειγμα). Η επιβολή της λογοκρισίας συναντάται σε βιβλία, τέχνη, δημοσιογραφικά μέσα και φυσικά πλέον και σε ιστοσελίδες. Η ελλάδα είναι μια χώρα που όλα τα καθεστώτα της απαρχής κράτους, μέχρι σήμερα, την έχουν «τιμήσει» δέοντος. Το ίδιο το σύνταγμα του κράτους στην μεταπολίτευση, όρισε αυτό με μια σαφέστατα παρεμβατική και κατασταλτική έννοια (το 1975):
«η τέχνη και η επιστήμη, η έρευνα και η διδασκαλία είναι ελεύθερες· η ανάπτυξη και η προαγωγή τους αποτελεί υποχρέωση του Κράτους»
Συνεχίζοντας ορίζει πως:
«ο τύπος είναι ελεύθερος. H λογοκρισία και κάθε άλλο προληπτικό μέτρο απαγορεύονται» (14§2), αλλά προβλέπονται κατασχέσεις «εφημερίδων και άλλων εντύπων» για διάφορους λόγους, μεταξύ τους «η προσβολή της χριστιανικής και κάθε άλλης γνωστής θρησκείας» και τα «άσεμνα δημοσιεύματα που προσβάλλουν ολοφάνερα τη δημόσια αιδώ, στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος»
Και φυσικά, η ερμηνεία αυτών εναπόκειται αποκλειστικά σε αυτόν που έχει την εξουσία (παραβλέπουμε το γεγονός πως τα νομοθετήματα έχουν γίνει με βάση αναχρονιστικές θρησκευτικές προλήψεις και αποδόσεις). Έχουμε δει τόσες διώξεις και τόση λογοκρισία στην έκφραση, έλλειψη σεβασμού και κάθε δικαιώματος σε όποιον έχει αντίθετη άποψη (που ορίζεται ως μειοψηφία ή τρομοκράτες) που είναι σαφές ότι όλα πηγάζουν από τον φόβο της εξουσίας να μην υπάρχει εξουσία, χρησιμοποιώντας διάφορα όπλα ελέγχου της μάζας (ένα από αυτά είναι και η θρησκεία). Βέβαια η λογοκρισία διαφέρει ανά εποχές και καταστάσεις και σε μια εποχή -όπως η σημερινή- εκτός από τις αναχρονιστικές νομοθεσίες, μπαίνειν στη μέση και το γεγονός πως η εξουσία ασκείται σε παραεξουσιαστικά κέντρα που την ελέγχουν και από ανθρώπους που άνετα θε έπαιζαν τον ρόλο του γκάγκστερ και του «νονού» σε αντίστοιχες ταινίες.
(αυτή είναι η λογοκρισία στο όνομα της ηθικότητας). Άλλωστε δεν πρέπει να παραβλέπουμε πως πια οι κυβερνήσεις χρησιμοποιούν το Internet ως όπλο.
Το είχαμε επισημάνει πριν λίγα χρόνια, με το θέμα της καταστολής στο Indymedia, αν και τα σημάδια της δικτυακής λογοκρισίας τα είδαμε έντονα το 2005 με 2006 με την περίπτωση του blogger Αντώνης Τσιπρόπουλου, όταν μετά από μήνυση που κατέθεσε ο Δημοσθένης Λιακόπουλος (κατ’ άγνωστων καθώς δεν γνώριζε τον ιδιοκτήτη του ιστοτόπου) η υπόθεση προχώρησε αυτεπάγγελτα δικαστικώς. Ή την ιστορία με τον Κατσανέβα και την Wikipedia. Άλλη πρόσφατη περίπτωση ήταν του Φίλιππου Λοΐζου και της πασίγνωστης υπόθεσης με τον Γέροντα Παστίτσιο.
Αυτά ήταν και η κορυφή του παγόβουνου, καθώς έχουν γίνει, επιτυχείς σχεδόν πάντα, προσπάθειες φίμωσης ιστοσελίδων από πολιτικούς, επειδή ακριβώς τους ενοχλούσαν τα λεγόμενά τους. Και είναι γεγονός, το αναφέρω και από προσωπικό βίωμα, πως αρκετοί blogers και αρθρογράφοι όχι λίγες φορές νοιώθουμε αυτόν τον επικείμενο μελλοντικό φόβο όταν δημοσιεύουμε κάτι που είναι δυνατό, τεκμηριωμένο και αντίθετο στο σύστημα ή σε πρόσωπα που το εκπροσωπούν. Μόλις τον Φλεβάρη (2014), είδαμε την περίπτωση του postin.gr που ενόχλησε τον σημερινό, ελέω πολιτικού συστήματος, πρωθυπουργό.
Το Σύνταγμα φτιάχτηκε για να προστατεύει απόψεις που ενοχλούν. Τις άλλες, έτσι κι αλλιώς, δεν θέλει να τις λογοκρίνει κανείς.
Το τελευταίο 24ωρο (τρέχουσα ημερομηνία 3/11/14), υπήρξε μια ακόμα περίπτωση καταστολής και λογοκρισίας. Πριν πούμε αυτό, θυμηθείτε πως τα απανταχού ολοκληρωτικά καθεστώτα απεχθάνονταν την σάτιρα, καθώς είναι σημαντικό για την συνέχεια:
Αν δεν γνωρίζετε την ιστοσελίδα Jodigraphics, υπάρχει μεγαλη πιθανότητα να έχετε συναντήσει περιεχόμενό της στο διαδίκτυο και σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.Για να σας βοηθήσω, ορίστε κάτι τέτοιο:
Έδινε μια διάσταση της επικαιρότητας με σατυρικό τρόπο που ούτως ή άλλως ήταν αληθινή και, μέσα από τις πολύ καλές και εμπνευσμένες εικόνες, το μήνυμα περνούσε πιο εύκολα και διαδίδονταν ταχύτατα χάρη στην δύναμη του διαδικτύου. Είναι γεγονός πως αυτές ενοχλούσαν αρκετούς ανθρώπους που διαπλέκονταν εντός της σκηνής ή παρασκηνιακά στο πολιτικό παιχνίδι και συνεπώς ήταν μια από αυτές που είχαν μπει στο στόχαστρο. Προσωπικά πιστεύω πως η δουλειά που έχει ανατεθεί στην ΔΗΕ είναι ακριβώς αυτή. Να εντοπίζει ιστοσελίδες με απήχηση και με ενοχλητικά λεγόμενα/αντιενημέρωση στο διαδίκτυο και να ενημερώνει τους πολιτικούς της προϊσταμένους, ώστε να ξεκινήσουν τις συστημικές διαδικασίες που έτσι κι’ αλλιώς ελέγχουν από την αρχή ως το τέλος.
Αφορμή ήταν η δημοσίευση μιας εικόνας με απόσπασμα από την συνομιλία ενός διαπλεκόμενου μεγαλοδημοσιογράφου με άνθρωπο του παρασκηνιακού υπόκοσμου της πολιτικής που ούτως ή άλλως έπαιξε σε αναρίθμητες σελίδες. Η εικόνα ήταν αυτή:
Το αποτέλεσμα ήταν ο γελοιογράφος και σατιρικός κειμενογράφος που υπογράφει ως Jodi Graphics να πέσει θύμα δίωξης, απειλών, και λογοκρισίας, όπως και οποιοσδήποτε ενοχλεί την εξουσία. Κοινώς ενόχλησε ότι οπτικοποίησε επαρκώς τα δεδομένα των ημερών αντί να τα κρύψει σε πληθώρα επιφανειακών αναλύσεων και άσχετων πληροφοριών. Αυτό ήταν το ταλέντο του άλλωστε, φτιάχνοντας εικόνες όπου με ένα γράφημα που τα λέει όλα και μάλιστα με επίσημα στοιχεία, κάνοντας μια ανάλυση της πραγματικότητας και ανάλυση σημαίνει ξεχωρίζω το ουσιώδες από το επουσιώδες. Έτσι, συνοπτικά και ταχύτατα, η σελίδα jodigraphics.net, και οι σελίδες του σε facebook, twitter, youtube, google plus δεν είναι πια διαθέσιμες χωρίς καμία μέχρι αυτή την ώρα επίσημη αιτιολογία. Πολλά λέγονται και γράφονται, μα κυρίως επικρατεί κάτι τέτοιο:
To χρυσό συντηρητικό αγόρι της δημοσιογραφίας που είχε ως μέντορα τον Αβέρωφ, είναι η φωνή της λογικής, ο μέσος όρος, ο γαμπρός που θα ήθελε κάθε μανούλα να πάρει την παρθενιά της κορούλας της, είναι αυτός που του αρέσει και το κρύο και η ζέστη, γουστάρει και την κοκκινοσκουφίτσα και τον λύκο και την γιαγιά, είναι αυτός που δέχεται απανωτά χτυπήματα από το σύστημα αλλά στέκεται όρθιος, αλλά ουσιαστικά, δεν είναι παρά ένας αερόσακος του σάπιου κατεστημένου.
Το πώς, ποιος και το γιατί δε νομίζω πως έχει σημασία. Είναι γεγονός πως οτιδήποτε ενοχλεί όποιους βρίσκονται μέσα και γύρω από την εξουσία, πατάσσεται και μάλιστα αξιοζήλευτα γρήγορα. Είναι προφανές άλλωστε γιατί όλη αυτή η έντονη προπαγάνδα τα τελευταία χρόνια για τρομοκρατία και άλλα τέτοια ώστε, με πρόσχημα αυτά, να επέλθει η επωνυμία σε οποιοδήποτε αρθρογραφεί στο διαδίκτυο (και εμμέσως πλην σαφώς, βάση αυτού, σε άπαντες).
Δεν θα το συνεχίσουμε, δεν υπάρχει λόγος άλλωστε, τα έχουμε πει σε αρκετά άρθρα ήδη (πχ: Είναι το ελεύθερο blogging βρε βλήμα!]. Φυσικά και είμαστε μαζί με το Jodi και ενάντια σε όποια καταπάτηση της ατομικής και κοινωνικής ελευθερίας. Άλλωστε -ηθικά- η ελευθερία του λόγου αποτελεί συστατικό στοιχείο της ανθρώπινης προσωπικότητας, καθώς αποτελεί το σπουδαιότερο μέσο έκφρασης και επικοινωνίας των ανθρώπων. Η κατάργηση ή, έστω, ο περιορισμός της ελευθερίας του λόγου θίγει επομένως την ίδια την ανθρώπινη προσωπικότητα…
ΡΑΣ-ΕΑΑΚ 